Begin 2013 zijn we ons een hoedje geschrokken toen de elektra rekening op de mat viel,
meer dan 10.000 kWatt.
Begin 2013
Lokaal onderzoek
Reden tot bezorgdheid en diepgaand onderzoek. Ik ben begonnen om bij
BespaarBazaar een

meter
energiemeter te kopen om zoveel mogelijk apparaten te
monitoren met betrekking tot het energieverbuik.
Sluipverbruikers, dat was op dat moment een hot item in de reclamewereld.
Daar ging ik op letten en spitste mijn onderzoek op. Ik kan je verzekeren. . .
schokkend. Ik heb een monitor op mijn bureau voor reparatiedoeleinden die ik
uiteraard alleen gebruik indien nodig. In de Stand-by stand gebruike deze monitor
15 Watt/h, op jaarbasis is dat 15 x 24 uur x 365 dagen is een slordige 131 kWatt.
Goed de eerste tientjes waren binnen. En zo heb ik om die reden ook een nieuwe printer
gekocht en hoofdzakelijk gekeken naar het stand-by gebruik.
Maar dat waren niet de grote klappers, je komt daarmee niet aan die 10.000 kWatt per jaar.
Centraal onderzoek
Ik heb vervolgens een energiemonitor,
de Youless,
gekocht (ook bij BespaarBazaar).
Deze meter monitort je totaal energieverbruik wat door de elektra meter gaat.
En na één dag was al duidelijk dat er een energie-monster in huis was. Nu nog "even"
uitzoeken wie de dader was. Dat bleek de vloerverwarming in het nachthok (van de dieren).
Ik heb daar jaren terug een nieuwe vloer in laten smeren en heb gelijk elektrische
vloerverwarming aangelegd opdat het niet onder NUL komt (zielig voor de kippen, eenden en ganzen . . . toch?)
Die thermostaat stond, voor mij nog steeds een groot raadsel, op 10 graden Celsius, terwijl
NUL graden Celsius het uitgangspunt ooit was. Deze onmiddelijk teruggezet naar NUL graden.
En inderdaad, de grote verslinder gevonden. Maar nu ik had de smaak te pakken, verder onderzoek
leverde vele tientallen euros op. Dat waren dus goede investeringen.
Ik denk nu een totaal energieverbruik te hebben van 6.000 kWatt. Toch nog teveel, mijn stelling is
beter een flinke investering dan die vervelende maandelijkse lasten en dan blijft er nog maar
één ding over . . . zelf energie opwekken. Zonnepanelen is dan het meest voor de hand liggend.
Want een windmolen is best wel een optische en akoestische vervuiler voor mens en dier.
Zonnepanelen, indien juist gekozen, vallen nauwelijks op. Wij hebben een zwart/antraciet dak,
ik heb gekozen voor zwarte (in plaats van blauwe) panelen.
Maar goed, er moest dus weer een onderzoek worden gedaan naar een leverancier. Als je daar mee
aan de slag gaat wordt je gillend gek van de hoeveelheid aanbieders, echt "not normal more".
Er is zelfs een enorme zeer uitgebreidde lijst in Wikipedia opgenomen, honderden. . . . En of dat
niet genoeg was heb ik ook internet afgestruind. Uiteindelijk ben ik toch weer terecht gekomen bij
BespaarBazaar die met EcoPro werken. Daar een offerte aangevraagd en met een slordige € 5.000,00
zouden wij trotse bezitters kunnen worden van een zonne-installatie. Het offertetraject liep uiterst
soepel ondanks mijn speciale eisen, wel een WiFi-sticky, geen aanleg in de meterkast (wilde ik in
eigen beheer doen) en ook de infra naar de inverter zou ik zelf gaan doen. Allemaal geen probleem
en uiteindelijk kwam het totaal op ongeveer € 4.800,00. We zouden ook ruwweg € 650,00
subsidie krijgen (is inmiddels al ontvangen) en kwam het totaal op ongeveer € 4.150,00 inclusief
montage.
Juli 2013
Zonnepanelen uitvoering

Goed, na een flink onderzoek de knoop doorgehakt en de installatie besteld. Binnen 2 weken kwamen de
mannen met 12 panelen en de inverter (het apparaat wat gelijkspanning omzet naar het wisselspanningsnet).
Het ging vlot, om 8 uur begonnen ze en om 2 uur waren ze weer weg. Ik had, zoals eerder verteld,
zelf een extra groep in de meterkast gemaakt en de bedrading tot op de werkschakelaar aangebracht.
Dus voor de monteurs was het, pannen deels van het dak, de montageconstructie aanbrengen, zonnepanelen
plaatsen en electrisch doorlussen (op het dak) en vervolgens de inverter (op de eerste verdieping)
plaatsen en aansluiten. De zon kon komen . . .
Ik had een wifi-stick als optie erbij gekocht en kon rechtstreeks op de server van de inverter-fabrikant
mijn eerste opbrengsten zien, erg leuk kan ik je verzekeren. Maar dat was voor mij niet genoeg!
Ik wilde graag mijn "slimme" meter uitlezen, over de eenvoud had ik mij een beetje vergaapt.
Koeling
Nee geen airco! Koelen van zonnepanelen is bij diverse fora een hekele discussie. Reden; hoe
kouder de panelen, hoe hoger het rendement. En vergis je niet, op een TOPdag levert onze installatie
2400 Watt/h piek. Op een zeer wisselvallige dag zijn er pieken van ruim 2900 Watt/h. Er zijn experimenten gedaan
met waterkoeling maar met de wetenschap dat de panelen hiermee kunnen vervuilen door kalkaanslag.
Ventileren is ook een optie. De truc is echter dat de investering rendabel moet zijn en daar ligt het nu
nog aan, wordt vervolgd.
Slimme meter 1

Je moet zorgen dat je een electrameter hebt die overweg kan met teruggeleverde (zonne)energie, kan ook wind zijn.
Er zijn (zelfs oude) meters die dat kunnen maar onze meter was daar niet toe in staat. Iedereen krijgt de
aankomende tijd een slimme meter, deze uitrol is al even bezig. Je kunt ook voorrang krijgen, dan kost de
vervanging geld. Echter bij een zonne-installatie wordt jouw meter gratis vervangen door een "slimme meter".
Deze meter is goed beschouwd volstrekt dom, daarover later meer.
Omdat ik alles redelijk onder controle had met planning, uitvoering enzovoort hadden we de nieuwe meter
voor het plaatsen van de zonnepanalen, dat was goed geregeld, ik kon dus gelijk gaan leveren aan het net.
Ik had al een
Youless
aangeschaft. Deze detecteerd het knipperen van het rode ledje en kan dit omzetten naar
de energiestroom. Dus zowel levering als afname. Maar ik wilde graag ook inzichtelijk hebben het verbruik
in huis. Tijd voor een uitlezing direct uit de slimme meter. Deze meter heeft een P1 uitgang in de vorm
van een RJ11 aansluiting (een soort telefoonstekkertje). Maar ja, die moet je aan je PC hangen en om nu een PC in
je meterkast te plaatsen en continue aan te laten staan wordt een kostbare zaak, enerzijds met
betrekking tot de aanschaf en anderzijds ten aanzien van het energieverbruik. Na veel surfen was ik er
al achter gekomen dat er een Raspberry bestond . . . .
Raspberry

Een Raspberry (framboos) is eigenlijk niets meer dan een moederboard (van een PC) maar dan piepklein,
zeer compleet en ingericht voor een Linux distributie. Deze Raspberry moest dan 24/7 gaan draaien
en met zijn energieverbruik van 3,5 Watt is dat zeer goed te doen. Voorts kost zo'n moederboardje
ongeveer 40 euro (kaal). Het ziet er allemaal opzich leuk en funny uit maar je
haalt wat op je hals. Eerst moet je zien, na heel veel lezen, een juiste configuratie te kopen. Met
PC's heb ik dat wel in 't snotje maar Linuxomgevingen zijn nieuw voor mij. Dan is het de bedoeling
dat je met de cli (command-line-interpeter, zeg maar commando-prompt) aan de gang gaat en dan heb je
wel degelijk enige kennis van Linux nodig, laat ik die nou amper hebben . . .
Maar goed, aangeschaft, aangesloten op ons netwerk en via mijn PC zou ik hem dan moeten kunnen benaderen.
Uiteindelijk is dat gelukt, ik kon verder met mijn doel, het uitlezen van de slimme meter. Ook hiervoor is
heel veel te lezen op internet en vaak tot diep in de nacht zoekend naar info moest globaal
het volgende gebeuren. Python (scriptaal) installeren waar mee je in een script de meter uit kunt lezen.
Dit moet je zien in de vorm van een reeks aan getallen, in de volgorde; afgenomen energie(dal en piek),
geleverde energie (dal en piek), momentaanverbruik en als laatste of het dal of piek is. De gasmeterstanden
zijn bij ons niet van toepassing (wij hebben propaan). Na weken gemartel is dat allemaal goedgekomen ik had
de getallenreeks die ik in ieder geval kon opslaan als een CSV-bestand en in Excel uit kon lezen om hiervan
vervolgens grafieken te maken. Maar. . . er was meer, het automatisch genereren van grafieken, dat werd
nog even lastiger. Daar is een tool voor RRD-tools, die neemt je het werk uit handen. Voorts heb ik een tweede
Raspberry aangeschaft voor een ander projectje, ik krijg er lol in en je bent gelijk van de straat en uit de
kroeg . . . tot diep in de nacht. Maar ik moet een beetje uit gaan kijken, mijn netwerk is inmiddels zo
gigantisch uitgebreid dat ik de energiekosten in de gaten moet gaan houden. Gelukkig gebruikt de Raspberry
maar 3,5 Watt, dat verzacht weer een beetje. Maar inmiddels wel een (8)switch in met meterkast, een (4) switch
achter de audio en een test-(4)switch op mijn bureau, nu 9 (bekabelde) apparaten in mijn netwerk . . . how bizar.
Even denken hoor . . . 1. mijn pc, 2. pc van mijn vrouw, 3. de laptop, 4. mijn printer, 5. Youless, 6. Raspberry 1, 7. Raspberry 2,
8. Rasberry 3, 9. Satelietontvanger, 10. Mediaversterker, 11. repeater. Voorts heb ik draadloos de tablet,
de camera in het nachthok en de Growatt. (2 Raspberry's gebruik ik als vogelverschrikker (1 in het nachthok en 1
tbv de voorkant van het huis), na een randomize tijd een randomize soort knal. Dit alles tegen de kiponvriendelijke buizerd),
ik geloof dat ik afdwaal . . .
Dat zeg ik . .. how bizar . . . maar we zijn er nog niet, ik wil ook mijn cv-ketel kunnen monitoren in de toekomst.
één voordeel, je wordt steeds handiger.
Mocht je vragen hebben over de Raspberry met betrekking tot het uitlezen van de slimme meter kijk dan op mijn forum
alwaar alle scripts staan die ik toe nu toe heb geschreven
zon4con.
Slimme meter 2
Uiteindelijk kwam ik erachter dat de slimme meter een ongelofelijk stomme meter is, waarom? De meter
kan alleen salderen. Dit wil zeggen, als er zon staat zijn er 2 energiestromen, de ene die ik in
huis gebruik, de ander is de levering van de zon. Dit kan uiteraard alleen op de dag voorkomen.
De slimme meter is alleen in staat het verschil te laten zien. Stel, ik verbruik in huis 500Wh en de
zon levert 350Wh, dat kan de meter alleen het saldo van 150Wh registreren. Stel ik verbruik weer 500Wh
en de zon levert 2600Wh dat lees ik via de meter een enrgiestroom van 2100Wh. Ik kan dus op de dag bij
zonlevering niet meer zien wat ik werkelijk verbruik. En dat vind ik uiterst kwalijk. Zo kan ik mijn
verbruik niet meer monitoren en, indien nodig/mogelijk ingrijpen. Kortom gewoon een shitmeter.
Nu moet ik separaat de levering van de zonnepanelen uitlezen en dit via nog te schrijven scripts
verdisconteren. En dat is dan nog de uitdaging die mij te wachten staat . . . . . wordt vervolgd.
Inmiddels (ruim half 2014) lukt het om mijn inverter direct uit te lezen.
Gnuplot
Omdat ik vastliep met RRD-tool ben ik bijna helemaal overgestapt op Gnuplot voor het maken van grafieken. Gnuplot heeft voor mij
als voordeel (uiteraard na weken studie) dat het flexibel is met de lay-out maar wel lastiger
is met het ophalen van data. RRD-tool genereert een eigen "niet groeiende" zeer slimme database.
Met Gnuplot moet je aan de gang met bijvoorbeeld Python om een gepaste database te genereren.
Maar na weken en weken had ik eindelijk dan de zon boven en het verbruik beneden in het grafiek.
Maar dat zag er zo sober uit, ik wilde het spannender en meer pro maken dus heb ik me gestort op
gradiënten. Nu geldt hoe meer energie hoe intensiever de kleur. Voor de zon heb ik gekozen voor
een verloop van geel naar rood en het verbruik van groen (wat staat voor een gemiddeld gebruik)
tot rood wat moet aangeven dat er stront aan de knikker is . . .
En de grafieken vertellen je op een gegeven ogenblijk boekdelen. Kijk bijvoorbeeld is naar november 2013,
daar zie je vanaf 8 tot en met 21 november een relatief laag verbruik, toen waren wij op vakantie.
Voorts geldt globaal wanneer het verbruik boven de 12 kW uitkomt het vrijwel zeker is dat die dag de
droger heeft gedraaid, grappig toch?
De eerste twee grafieken laten de momentane energiestromen zien. In het eerste grafiek geldt de zon boven
de nul-lijn en mijn echte gebruik onder de nullijn. In het tweede grafiek worden alle energiestromen getoond.
De grafieken per maand geven de absolute energiestromen aan, het balkje boven de nullijn is de zonopbrengst,
het balkje onder de nullijn is mijn energieverbruik. Wat ik die maand heb geleverd of tekort kwam
staat in getal onder het grafiek.
Nu nog het uitlezen van de inverter, dat wordt nog een hele hobbel, ik moet immers een hardware koppeling
maken middels de RS485 poort van de inverter naar de i/o van de Raspberry. En het is me nog niet
duidelijk welke chip dat goed doet. Maar dit wordt vervolgd, eerst de grafieken opleuken en completeren.
(15 januari) Inmiddels heb ik een module besteld die het RS485 signaal omzet naar een USB-poort, deze
module is inmiddels verscheept en het is nu afwachten. . . zo'n module kost wel $ 4,50 ofwel minder dan
€ 4,00 en dat alles via E-bay, zonder verzendkosten. En nu maar hopen of ik dit vlot krijg.
9 september 2014. Het is niets geworden met de RS485 poort, ik kreeg geen data uit de Growat. Ik ben nu
bezig om rechtstreeks de RS232 poort uit te lezen, wordt vervolgd. Dit is inmiddels gelukt en gaat als een speer.
Belastingteruggave
Inmiddels zijn we bezig om ons in te schrijven als kleine ondernemer, je levert immers energie en de
belasting die het energiebedrijf daar over aan mij moet betalen moet ik afdragen aan de belasting.
Geen WIN situatie zou je zo zeggen maar als het meezit dan kun je de belasting over de investering
geheel terugvorderen, dat is dan wél weer boeiend, toch zo'n € 820. . . maar, eerst zien en
dan geloven. Wordt ook vervolgd.
Het is nu december 2013. Inmiddels heeft Tine mij als kleine ondernemer aangemeld bij de belastingdienst
voor teuggave op zowel de materialen als de montage. Dit verzoek is ingewilligd. De formulieren voor
teruggaaf zijn inmiddels ook de deur uit. Wordt weer vervolgd.
Het geld is inmiddels binnen van de belastingdienst, ook weer geregeld en zo werd het allemaal nóg interessanter.
Overige besparingen
Ledverlichting
Vroeger (tot 30 jaar terug) was electronica een grote
hobby. Ik heb nog gewerkt met buizen maar maakte de overgang van IC's mee en maakte vooral audio-achtige
zaken zoals versterkers. Mede hierdoor heb ik altijd belangstelling gehad voor nieuwe ontwikkelingen op
het gebied van electronica, zo ook led's.
Reden te meer dat ik bij de intrede van led als (huis)verlichting een beetje nerveus werd.
Drama's met de eerste laagspanningsverlichting (12 Volt), er sneuvelde veel en de baten stonden volstrekt
niet in verhouding tot de kosten. Maar de ontwikkelingen gingen door en ik hield vol. Totdat de eerste
230 volt ledlamp werd geintroduceerd en dan ook nog in spot-vorm. De lichtkleur was ook nog een hekel punt
en je kon de eerste led-lampen alleen maar toepassen voor werkverlichting en niet als sfeerverlichting.
Inmiddels zijn we jaren verder met als resultaat dat bijna overal in huis led-verlichting zit. Met name
de uitvoeringen warm-wit zijn goede vervangers voor halogeen. NEE! hoor ik zeggen... halogeen is geler!
Maar helaas, dat is een broodje aap. Halogeen veroudert snel waardoor het relatief snel geler wordt.
Koop je een nieuw halogeenspotje dan zal je merken dat deze ook wit zijn. Het voordeel van led is dan
nog dat je kunt kiezen voor verschillende gradienten wit. Voorts kan er ook worden gekozen voor
kleurenledlampen waarmee je zelf de "ouderwetse" gelige kleur kunt instellen, niet goedkoop trouwens.
Maar goed, 3 punten waar wij nog over moeten stappen, een buitenlamp (wel op een bewegingsmelder) van
150 Watt (oops), 3 spaarlampen in het nachthok, branden maar 5 minuten per dag en de laatste is de
verlichting in de woonkamer, daar zit nog halogeen. Ik sta op scherp als dat sneuvelt, dan "mag" ik
eindelijk ook deze vervangen voor led... en de rest overal ledverlichting.
Vijverpomp
Ja, de vijverpomp is een appart verhaal. We hebben twee vijvers voor onze loopeenden en de ganzen.
Daar groeit niets in vanwege de "uitstoot" van deze dieren (ik probeer het altijd zo netjes mogelijk
te zeggen). Daardoor vervuilen de vijvers snel, planten die een reinigend effect kunnen hebben die
trekken het dierenafval niet. Om de vijvers helder en schoon te houden ben ik daarom verplicht om
veel water te vervangen in de vijvers. Daar hebben we een puls (lees bron) voor alwaar een pomp aan
zit te lurken en dat kost weer energie. Deze pompt ieder uur (in 15 minuten) 500 liter water de vijvers
in. Voorts is dat ook in de winter nodig wanneer het vriest om de vijvers toegankelijk te houden voor
alle dieren (ook de kippen die water drinken). Dus per etmaal 12 kuub. Dat lijkt veel maar 2 vijvers
van 25 kuub hebben dat nodig.
Deze zomer (mijn pomp was gesneuveld) een zuinigere pomp gekocht, ipv 480 Watt nu 375 Watt met dezelfde
opbrengst. Ja, dat is toch 230 kW per jaar en dat is goed voor de portemonnee maar zeker ook voor het
millieu. Maar wat mij al jaren dwarszit is wanneer het regent, de pomp ook pompt, daar wilde ik
verandering in en ben daar nu mee bezig. Ik ga er een Raspberry voor inzetten. Want de pomp moet/mag
draaien afhankelijk van de temperatuur, het licht, de regen en de tijd. Ik heb inmiddels een
waterdetectie gemaakt die pompen verhinderd maar dat moet ik nog goed integreren met de andere parameters.
Wordt vervolgd.